Дьоллоох о5о сааЬым биЬигэ –
Дьиикимдэ оскуолата.
Дьиикимдэ аҕыс кылаастаах оскуолатыгар мин
1977 – 1982 сылларга үөрэммитим. Оскуолам туhунан сырдык өйдөбүлү күн бүгүҥҥэ диэри
илдьэ сылдьабын. Дьиикимдэҕэ үөрэммитим эрэ иhин махтанан буолбакка, манна мин дьон
үтүө сыhыаныгар
бигэнэн киhи
буола улаатарбар элбэҕи биэрбиттэриттэн дии саныыбын. Дьиктитэ диэн биирдэ да
мөҕүллүбүппүy,
сэмэлэммиппин өйдөөбөппүн. Биир кэм ытыс үөhэ сылдьыбыт курдук саныыбын уонна онтон
толору дьоллоох этим. Биhигини
олус үчүгэй учууталлар үөрэппиттэрэ, бу санаатахха учууталларбытыгар табыллыбыт эбиппит. Нуучча
тылыгар Васильева Анастасия Афанасьевна уонна Иванова Екатерина Михайловна.
Туох кистэлэ кэлиэй, Анастасия Афанасьевнаттан олус элбэ5и ирдиирин иhин куота- көтө сатааhын элбэх этэ. Кини үөрэппит хоhоооноро билигин да ойбор бааллар
«Колокольчики мои, цветики степные…», нуучча тылын быраабылаларын нойосуус
этиэх курдукпун, айымньыны ырытыы, улуу художниктар хартыыналарын үөрэтии...
Аныгы тылынан, үрдүк категориялаах учуутал кини этэ. Екатерина Михайловна –
оҕоҕо ийэлии сыhыан
эталона диэххэ сөп. Налыччы кэпсээн барда5ына орой мэник уолаттарбыт даҕаны
чуумпураллара. Екатерина Михайловна, Дмитрий Семенович Ивановтар дьиэлэригэр
олох толлубакка киирэрбин-тахсарбын өйдүүбүн. Дьиҥинэн Дмитрий Семенович
директор этэ. Кыра о5о сылдьан ону соччо-бачча араарбаккын, эйиэхэ үөрэр
буоллулар да чугас дьонун курдук ылына5ын.
Саха тылыгар уонна литературатыгар Мария Семеновна үөрэппитэ.
Программаны таhынан
элбэх да айымньыны ааҕарбыт. Кини кыргыттарынаан Саргылыын, Сардааналыын бииргэ
үөрэммит буолан, дьиэлэригэр ыалдьыттаабытым аата-ахсаана суох. Күн бүгүнүгэр
диэри билсэ-көрсө сылдьабыт. Студенныыр кэмнэрбэр «оҕобор кэhиим дьэдьэн барыанньата» диириҥ санаан
кэлэбин. Математикаҕа уhуйааччыларбыт
кэлин Ньурбаҕа, Саха сиригэр учуутал, салайааччы быhыытынан биллибит Андреева Розалия
Афанасьевна, Тимофеева Нина Михайловна. Нина Михайловна эдэркээн сылдьан биhиэхэ кылаас салайааччынан анаммыта. Эмиэ
ураты киЬи. Кылгас кэмнэ үөрэппитэ эрээри, кинини бары наhаа истиҥник саныыбыт. Розалия
Афанасьевна үчүгэй математигын таhынан
оҕо тэрилтэтин (пионерскай дружина)
салайааччыта этэ. Халбаҥнаабат санаа, активнай общественнай позиция,
эппит тылгар турааhын
мантан са5аламмыта. Кини баар буолан оскуола олоҕо олох чуҥкук буолбат этэ.
Биир кэм туох эрэ тэрээhин
баар буолара. Үөрүү-көтүү, ойуу-тэбии. Эдэрдии эрчимин билигин да сүтэрэ илик.
Учууталларбыт
бары даҕаны айылҕаттан айдарыылаах эбиттэр. Ырыаҕа уhуйбут Моякунов Аркадий Спиридонович
(чороон оҥорого кытта сыhыара
сатыыр этэ), физкультураҕа үөрэппит Николаев Александр Федорович, химияны,
физиканы кытта билсиhиннэрбит
Прокопьевтар дьиэ кэргэттэрэ, бэйэтэ омук курдук английскай тыл учуутала
Елисеева Людмила Николаевна уонна да атыттар. Хас биирдиилэрин тустарынан
кыахтаах киhи
кэпсээн суруйуон сөп этэ. Кинилэр ааттарынан билигин Ньурба барыта киэн туттар. Үөрэтии хаачыстыбата үрдүк
буолан 8 кылаас кэнниттэн үөрэнэ тиийбит оскуолаларбытыгар (Ньурба5а,
Сунтаарга, Дьокуусскайга) олох сирдэрбэтэхпит. Бу традиция билигин да бара
биЬигини үөрдэр.
Сүлэттэн
сылдьар оҕолор интернакка олорон үөрэммиппит. Интернат олоҕун туhунан суруйдахха бэйэтэ сэhэн буолуон сөп. Баҕар хаhан эмэ ылсыам. А5ыйах тылынан
солбуллубат сэбиэдиссэйбитин Клавдия Петровна Ефремованы ахтан ааhар хайаан да наада. «Таал-таал
эмээхсин», «Күкүр Уус» курдук сүдү айымньылары интернат оҕолорунан көрдөттөрөн
турар. Дьиҥннэх театральнай олох биhиэхэ
этэ. Оруолу үөрэтии, образка киирии, профессиональнай гримм, декорация.
Тугу-тугу гыммат этибитий… Элбэх дьон иннигэр толлубакка санааны сааhылаан саҥарарга үөрэнии интернат
театрыттан са5аламмыта. Клавдия Петровна курдук иккис ийэлээх буолан
«интернатчиктар» олус иллээх-эйэлээх этибит.
Суруйан
истэх аайы хара5ым иннигэр бииртэн биир оҕо сааhым дьоллоох күннэрэ элэҥнииллэр. Тулабыт
сырдык, ыраас, иннибит дьиктилээх уонна киэн этэ… 1982 сыллаахха бүтэрбит
оҕолор билигин бары ыал буолан, оҕо төрөтөн, олохпутугар оннубутун-туойбутун
булунан, сирдээ5и аналбытын чиэстээхтик толоро сылдьабыт дии саныыбыт. Бииргэ
үөрэммиттэр Саргы, Сардана Ивановалар, Михаил Туманов, Лина Алексеева
Дьокуускай куоракка, Андрей Иванов, Тома Сабычикова, Николаев Гоша, Федотов
Миша, Филиппова Мотя Ньурба куоракка, Федотов Володя Дьиикимдэ5э, Аланаев Сеня
Булуугэ, Игорь Амбросьев Новай Зеландия5а, Коля Семенов Сүлэҕэ талан ылбыт
идэлэринэн таhаарыылаахтык
үлэлии сылдьаллар. Биhиги
кылаас оҕолоро олохпутугар туох эмэ ситиhиилэммит буоллахпытына, ол онно
Дьиикимдэ оскуолатын кылаата эмиэ баар диэн махтал тылларынан ахтыыбын
түмүктүөхпүн баҕарабын. Куруук үүнэ, сырдыы тур, тапталлаах оскуолабыт!
Куличкина
(Халанникова) Мария Константиновна,
1982
сыллаах выпуск.
|